انَ الله مع الصابرين.(بقره 152)
از مفهوم آيات كتاب استفاده مي شود، كه عمدة مشكلاتي كه در راه خدا و بخصوص به هنگام جنگ با دشمنان توليد مي شود، ترس و گرسنگي و از بين رفتن اموال و نفوس آدمي و اولاد است.
در آيات 157 به بعد سوره بقره كه مسائل بالا در آن ذكر شده، بحث از صابران را به ميان آورده، براي اينكه اولاًَ به آن ها بشارت دهد، ثانياً كيفيت صبر را به آن ها بياموزد، و ثالثاً نكته اصلي لزوم صبر را روشن سازد و رابعاً جزاي عمومي آن ، كه درود و رحمت و هدايت خداست براي آن ها شرح دهد.
ابتدا به پيامبرش دستور مي دهد ،كه صابران را بشارت دهد، اما به چه چيز بشارت دهد؟ اين معنا در آيه ذكر نشده و سربسته گزارده شده است،براي اينكه عظمت آن را بيشتر مجسم سازد، زيرا هر چه هست بالاخره از طرف خداست و حتماً خوب و عالي است و خداوند هم آن را تنظيم نموده، سپس صابران را معرفي مي كند كه آنها اشخاصي هستند كه به هنگام مصيبت مي گويند:
انا لله و انا اليهِ راجعون.
بديهي است كه منظور تنها گفتن اين جمله نيست،همچنان كه منظور تنها عبور دادن معني آن از خاطر نمي باشد،بلكه مقصود متلبس شدن به حقيقت معني آن است،يعني انسان خود را مملوك واقعي حق بداند و معتقد باشد كه بازگشت او به سوي خداست، البته كسي كه واقعاً به اين دو حقيقت ايمان دارد عالي ترين درجات صبر را در برابر حوادث بدست خواهد آورد و جزع و بي تابي و غفلت به كلي از كانون دل او ريشه كن مي شود.
أولئك عليهم صَلواتُ مِن ربهم وَ رحمه و اُولئك هم المهتدون.(بقره_ 167)
قرآن مجيد صبر در پيشامدها مانند سختي و مرض و صبر هنگام جنگ و جهاد را از علائم صادقان و پرهيز كاران مي داند و آنان را كه در تمام پيش آمدها كم حوصله و از جبهه فراري اند بي حقيقت مي داند.
و الصّابرين فِي الباساءِ وَالضّراء و حين الباس اولئك الذين صدقوا و اولئك هْم المتقّو ن.
قرآن حكيم خداوند مهربان را عاشق و محب اهل صبر مي داند:
والله يحب الصّابرين.
قرآن مجيد مي فرمايد: در برابر حوادث و پيش آمدها،براي حفظ خود از خطرات دنيا و آخرت صبر كنيد و به فرائض الهي با كمال حوصله و استقامت روي آريد، و با ائمه معصومين رابطه سخت قلبي و عملي برقرار كنيد:
يا ايها الذّين آمنوا اصبروا وُ الصابروا و رابِطوا.(آل عمران_200)
قرآن مجيد مي فرمايد:احسان و عنايت كامل خدا و پيروزي حتمي از آن مومنان صابر و مردم بااستقامت است.
وُ تَمت كُلمه ربَّك الحسني علي بني اسرائيل بما صَبروا.(اعراف_ 137)
قرآن عزيز صبر را منبع و علت تقوا دانسته و فرجام پاك را از آن نيكوكاران مي داند:
- نزدیکترین اخلاق به رسول الله